Uniswap คือโปรเจกต์สำหรับแลกเปลี่ยน crypto แบบกระจายศูนย์ชั้นนำที่ทำงานบน Ethereum Blockchain
การซื้อขาย crypto ส่วนใหญ่ปัจจุบันเกิดขึ้นเกิดขึ้นบน Centralized Exchange เช่น Coinbase หรือ Binance หรืออย่างในประเทศไทยก็ เช่น Bitkub หรือ Satang แพลตฟอร์มเหล่านี้บริหารโดยตัวกลางที่อยู่ในรูปของกลุ่มบุคคลหรือบริษัท ซึ่งผู้ใช้จะต้องโอนเงินหรือ Crypto เข้ามาในบัญชีของแพลตฟอร์มและการซื้อขายจะเกิดขึ้นผ่านระบบ Order book
(order book หมายถึง รายการคำสั่งซื้อและขายแบบอิเล็กทรอนิกส์สำหรับหลักทรัพย์หรือเครื่องมือทางการเงินที่จัดโดยระดับราคา โดย order book จะแสดงจำนวนที่ประมูลหรือเสนอขายในแต่ละจุดราคาหรือ Market Depth)
การซื้อขายแบบ Order book คือคำสั่งซื้อและขายจะแสดงให้เห็นในรายการพร้อมกับจำนวนเงินทั้งหมดที่วางไว้ในแต่ละคำสั่งซื้อ จำนวนคำสั่งซื้อและขายที่เปิดอยู่สำหรับสินทรัพย์เรียกว่า "Market Depth" เพื่อให้กระบวนการซื้อขายแลกเปลี่ยนเสร็จสิ้นโดยใช้ระบบนี้ คำสั่งซื้อจะต้องจับคู่กับคำสั่งขายที่อยู่ฝั่งตรงข้ามของ Order book สำหรับจำนวนเงินและราคาของสินทรัพย์เท่ากันและในทางกลับกัน
ตัวอย่างเช่นหากคุณต้องการขาย 1 Bitcoin (BTC) ในราคา 40,000 USD ในการแลกเปลี่ยนบน Centralized Exchange คุณจะต้องรอให้ผู้ซื้อปรากฏในอีกด้านหนึ่งของ Order book ที่ต้องการซื้อเหรียญในราคาที่เท่ากันหรือสูงกว่าราคานั้น
ปัญหาหลักของระบบดังกล่าวคือสภาพคล่อง ในกรณีดังกล่าวสภาพคล่องหมายถึง depth และ volume ใน Order book ในเวลาใดก็ตาม ถ้าสภาพคล่องต่ำหมายความว่าผู้ค้าอาจจะไม่สามารถที่จะทำการซื้อขายได้สำเร็จ
อีกวิธีหนึ่งในการพิจารณาสภาพคล่อง: ลองนึกภาพว่าคุณเป็นเจ้าของแผงขายอาหารในตลาด หากตลาดเต็มไปด้วยเจ้าของแผงขายสินค้าและเต็มไปด้วยผู้คนที่ซื้อของก็จะถือว่าเป็น "ตลาดที่มีสภาพคล่อง"(liquid market) หากตลาดเงียบและมีการซื้อและขายเกิดขึ้นเพียงเล็กน้อยก็จะถือว่าเป็น“ ตลาดแคบ”(narrow market)
UniSwap คืออะไร
Uniswap คือระบบซื้อขายแลกเปลี่ยนประเภทหนึ่งที่แตกต่างไปจากระบบแบบเดิม ๆ ซึ่งหมายความว่าไม่มีใครเป็นเจ้าของและดำเนินการโดยหน่วยงานเพียงหน่วยงานเดียวและใช้รูปแบบการซื้อขายที่ค่อนข้างใหม่ที่เรียกว่า Automated liquidity protocol
แพลตฟอร์ม Uniswap ถูกสร้างขึ้นในปี 2018 บน Ethereum ที่เป็นระบบ Blockchain ที่ใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลกด้วยมูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด เลยทำให้ Uniswap สามารถใช้งาน token ต่างๆ และ Wallet อย่าง MetaMask และ MyEtherWallet บน Ethereum ได้ทันที
Uniswap ยังเป็น Open source ซึ่งหมายความว่าทุกคนสามารถคัดลอก Code เพื่อสร้างโครงการ Decentralized Exchange ของตนเองได้ เช่น SushiSwap, PancakeSwap และอื่น ๆ และยังอนุญาตให้ใครก็ได้สามารถ list เหรียญได้ฟรี ต่างจาก Centralized Exchange ที่มีค่าใช้จ่ายสูงในการ list เหรียญ รวมถึงมีค่าธรรมเนียมและเงื่อนไขต่างๆอยู่มากมายนี่ถือว่าเป็นความแตกต่างที่โดดเด่นของ UniSwap
เนื่องจาก Uniswap เป็น Decentralized Exchange (DEX) หมายความว่าผู้ใช้ ยังคงควบคุมเงินของพวกเขาได้ตลอดเวลาเมื่อเทียบกับการเทรดบน Centralized Exchange ที่ผู้ใช้ไม่สามารถเข้าถึง Private keys ของพวกเขา คําสั่งซื้อถูกดำเนินการระบบฐานข้อมูลภายในแทนที่จะดําเนินการบนบล็อกเชน อย่างไรก็ตามการใช้งาน Uniswap สำหรับผู้ใช้ทั่วไปยังมีค่าใช้จ่ายสูงและใช้เวลานานในการเทรดแต่ละครั้ง โดยแลกกับการเข้าถึง Private Key โดยตรง ซึ่งถ้าเกิดการ hack เกิดขึ้นบน Exchange ทรัพย์สินของผู้ใช้งานยังคงปลอดภัย ปัจจุบัน ตามตัวเลขล่าสุด Uniswap เป็นแพลตฟอร์ม Decentralized Finance (DeFi) ที่ใหญ่เป็นอันดับ 4 และมีสินทรัพย์ crypto มูลค่ากว่า 3 พันล้านเหรียญถูกล็อคเก็บไว้ในโปรโตคอล
Uniswap ทำงานอย่างไร
Uniswap ทำงานบน Smart Contract 2 ประเภท คือ “Exchange Contract” และ “Factory Contract” ทั้ง 2 นี้คือโปรแกรมคอมพิวเตอร์อัตโนมัติที่ออกแบบมาเพื่อทำหน้าที่เฉพาะเมื่อดำเนินการฟังก์ชันการทำงานที่เฉพาะเจาะจงเมื่อตรงตามเงื่อนไขบางประการ ในกรณีนี้ Factory Smart Contract จะใช้เพื่อเพิ่มโทเค็นใหม่ให้กับแพลตฟอร์มและ Exchange Smart Contract จะอำนวยความสะดวกในการซื้อขายแลกเปลี่ยนโทเค็นทั้งหมด
โทเค็นที่ใช้ ERC20 ใด ๆ สามารถสลับกับโทเค็นอื่นบนแพลตฟอร์มที่อัพเดตแล้วใน Uniswap v.2 ได้
โปรโตคอลสภาพคล่องอัตโนมัติ
วิธีที่ Uniswap แก้ปัญหาสภาพคล่องของการแลกเปลี่ยนแบบรวมศูนย์คือการทำงานผ่านโปรโตคอลสภาพคล่องอัตโนมัติ สิ่งนี้ทำงานโดยการจูงใจให้ผู้คนที่ซื้อขายแลกเปลี่ยนกลายเป็นผู้ให้บริการสภาพคล่อง (LPs):
ผู้ใช้ Uniswap มีกองทุนที่เกิดจากการรวมเงินกัน ที่ใช้ในการดำเนินการซื้อขายทั้งหมดที่เกิดขึ้นบนแพลตฟอร์ม โทเค็นแต่ละรายการที่อยู่ในรายการจะมี Pool ของตัวเองที่ผู้ใช้สามารถมีส่วนร่วมได้และราคาของโทเค็นแต่ละรายการจะคำนวณโดยใช้อัลกอริทึมทางคณิตศาสตร์ที่ดำเนินการโดยคอมพิวเตอร์ ด้วยระบบนี้ผู้ซื้อหรือผู้ขายไม่ต้องรออีกฝ่ายเพื่อทำการซื้อขาย แต่พวกเขาสามารถทำการซื้อขายได้ทันทีในราคาที่แสดง ซึ่งหากมีสภาพคล่องเพียงพอก็จะทำการซื้อขายได้สะดวกขึ้น
เพื่อแลกกับการวางเงินทุน, LP แต่ละอันจะได้รับโทเค็นที่มีส่วนช่วยในการวางเงินใน Pool ตัวอย่างเช่นหากคุณบริจาค 10,000 ดอลลาร์ให้กับกลุ่มสภาพคล่องที่ถือครองทั้งหมด 100,000 ดอลลาร์ คุณจะได้รับโทเค็น 10% ของ Pool นั้น โทเค็นนี้สามารถแลกเป็นส่วนแบ่งของค่าธรรมเนียมการซื้อขาย Uniswap เรียกเก็บค่าธรรมเนียม 0.30% ของผู้ใช้สำหรับการซื้อขายทุกครั้งที่เกิดขึ้นบนแพลตฟอร์มและส่งไปยังเงินสำรองสภาพคล่องโดยอัตโนมัติ เมื่อใดก็ตามที่ผู้ให้บริการสภาพคล่องตัดสินใจที่จะถอนตัว พวกเขาจะได้รับเงินส่วนหนึ่งของค่าธรรมเนียมทั้งหมดจากทุนสำรองเทียบกับจำนวนเงินที่วางใน Pool นั้น
โทเค็นที่พวกเขาได้รับซึ่งเก็บบันทึกว่าพวกเขาเป็นหนี้ Stake เท่าไรก็จะถูกยกเลิกไปด้วย หลังจากการอัปเกรด Uniswap v.2 ได้มีการเปิดตัวค่าธรรมเนียมโปรโตคอลใหม่ที่สามารถเปิดหรือปิดได้ผ่านการโหวตของผู้ใช้และหัก 0.05% ของค่าธรรมเนียมการซื้อขายทุก 0.30% ไปยังกองทุน Uniswap เพื่อเป็นเงินทุนในการพัฒนาในอนาคต ปัจจุบันตัวเลือกค่าธรรมเนียมนี้ยังปิดอยู่ อย่างไรก็ตามหากเปิดใช้ ก็หมายความว่า LP จะเริ่มได้รับ 0.25% ของค่าธรรมเนียมการซื้อขาย Pool
วิธีกำหนดราคาโทเค็น
องค์ประกอบที่สำคัญอีกอย่างของระบบนี้คือการกำหนดราคาของแต่ละโทเค็น แทนที่จะเป็นระบบแบบ Order book ที่ราคาของสินทรัพย์แต่ละรายการจะถูกกำหนดโดยผู้ซื้อที่มีราคาสูงสุดและผู้ขายที่มีราคาต่ำสุด
Uniswap ใช้ระบบ Automated Market Maker (AMM)
วิธีทางเลือกนี้สำหรับการปรับราคาของสินทรัพย์ตามอุปสงค์และอุปทานนั้น ใช้สมการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้มายาวนาน มันทำงานโดยการเพิ่มและลดราคาของเหรียญซึ่งขึ้นอยู่กับอัตราส่วนของจำนวนเหรียญที่มีอยู่ใน Pool นั้นตามลำดับ
สิ่งสำคัญคือต้องทราบว่าเมื่อใดก็ตามที่มีคนเพิ่มโทเค็น ERC-20 ใหม่ให้กับ Uniswap บุคคลนั้นจะต้องเพิ่มโทเค็น ERC-20 ที่เลือกจำนวนหนึ่งและโทเค็น ERC-20 อีกจำนวนหนึ่งเท่ากันเพื่อเริ่มต้นกลุ่มสภาพคล่อง สมการในการหาราคาของโทเค็นแต่ละอันคือ x*y = k โดยที่จำนวนโทเค็น A คือ x และจำนวนโทเค็น B คือ y ส่วน K คือค่าคงที่หรือที่เรียกว่าตัวเลขที่ไม่เปลี่ยนแปลง
ตัวอย่างเช่นคุณบ๊อบ ต้องการแลกเปลี่ยน Chainlink (LINK) สำหรับ Ether โดยใช้ Uniswap LINK / ETH pool
คุณบ๊อบ เพิ่ม LINK จำนวนมากลงใน Pool ซึ่งจะเพิ่มอัตราส่วนของ LINK ใน Pool ต่อ Ehter เนื่องจากค่า K จะต้องคงเดิม จึงหมายความว่าต้นทุนของ Ether จะเพิ่มขึ้นในขณะที่ต้นทุนของ LINK ใน Pool นั้นลดลง ดังนั้นยิ่งคุณบ๊อบใส่ LINK เข้าไปมากเท่าไหร่เขาก็จะได้รับ Ether น้อยลงเนื่องจากราคาของมันเพิ่มขึ้น สภาพคล่องของ Pool ยังเป็นตัวกำหนดว่าราคาของโทเค็นจะเปลี่ยนแปลงไปมากน้อยแค่ไหนในระหว่างการซื้อขาย ยิ่งมีเงินหรือสภาพคล่องมากเท่าไหร่ก็ยิ่งง่ายต่อการทำการซื้อขายโดยไม่ทำให้ราคาเปลี่ยนแปลงมากนัก
Arbitrage
ผู้ค้าที่ต้องการเก็งกำไร เป็นองค์ประกอบสำคัญของ Uniswap เลยก็ว่าได้ นักเทรดเหล่านี้จะมีความเชี่ยวชาญในการค้นหาความคลาดเคลื่อนของราคาในการแลกเปลี่ยนหลายรายการและใช้เพื่อรักษาผลกำไร ตัวอย่างเช่นหากซื้อขาย Bitcoin บน Kraken ในราคา 35,500 ดอลลาร์และ Binance ที่ 35,450 ดอลลาร์ คุณสามารถซื้อ Bitcoin บน Binance และขายบน Kraken เพื่อรับผลกำไรได้อย่างง่ายดาย หากซื้อขายในปจำนวนที่มาก ก็เป็นไปได้ที่จะทำกำไรจำนวนมากโดยมีความเสี่ยงค่อนข้างต่ำ
สิ่งที่ผู้ค้าเก็งกำไรทำบน Uniswap คือค้นหาโทเค็นที่ซื้อขายสูงกว่าหรือต่ำกว่าราคาตลาดเฉลี่ยของพวกเขา อันเป็นผลมาจากการซื้อขายจำนวนที่มาก ทำให้เกิดความไม่สมดุลในกลุ่ม และการลดหรือเพิ่มราคาและการซื้อมาขายไป พวกเขาทำเช่นนี้จนกว่าราคาของโทเค็นจะปรับสมดุลให้สอดคล้องกับราคาในการแลกเปลี่ยนอื่น ๆ และจนกว่าจะทำกำไรไม่ได้อีก ความเข้ากันระหว่างระบบ AMM และผู้ค้าแบบเก็งกำไรเป็นสิ่งที่ทำให้ราคาโทเค็น Uniswap สอดคล้องกับส่วนที่เหลือของตลาด
* วิธีใช้ Uniswap *
การเริ่มต้นใช้งาน Uniswap นั้นค่อนข้างง่ายเพียงแค่มี Wallet ที่ support อย่างเช่น MetaMask, WalletConnect, Coinbase wallet, Portis หรือ Fortmatic
เมื่อมี Wallet จำเป็นต้องมี Ether จำนวนหนึ่งไว้สำหรับจ่ายค่าธรรมเนียมการทำธุรกรรม Ethereum หรือเรียกว่าค่า Gas ซึ่งค่าธรรมเนียมอาจสูงหรือต่ำขึ้นอยู่กับความหนาแน่นการใช้งานบนเครือข่าย Ethereum ซึ่งส่วนใหญ่บริการ Wallet ที่เข้ากันได้กับ ERC-20ให้ทางเลือกสามทางในการชำระเงินผ่าน Ethereum blockchain คือ ช้า ปานกลาง หรือเร็ว ซึ่งช้าเป็นตัวเลือกที่ถูกที่สุด เร็วคือแพงที่ สิ่งนี้จะกำหนดความเร็วในการประมวลผลธุรกรรมโดยเครือข่าย Ethereum
1. ไปที่ https://uniswap.org
2. คลิก "Use Uniswap" ที่มุมขวาบน
3. ไปที่ “Connect wallet” ที่มุมขวาบนแล้วเลือก Walletที่คุณมี
4. ลงชื่อเข้าใช้ Wallet ของคุณและอนุญาตให้เชื่อมต่อกับ Uniswap
5. บนหน้าจอจะมีตัวเลือกให้คุณสลับโทเค็นได้โ โดยใช้ตัวเลือกแบบเลื่อนลงถัดจากส่วน“ from” และ“ to”
6. เลือกโทเค็นที่คุณต้องการแลกเปลี่ยน ป้อนจำนวนเงินแล้วคลิก "Exchange"
7. หน้าต่างแสดงตัวอย่างของธุรกรรมจะปรากฏขึ้นและคุณจะต้องยืนยันการทำธุรกรรมใน Wallet ERC-20 ของคุณ
8. รอให้ธุรกรรมถูกเพิ่มเข้าไปใน Ethereum Blockchain คุณสามารถตรวจสอบความคืบหน้าได้โดยการคัดลอก ID และค้นหาที่ https://etherscan.io/
โทเค็น UNI ของ Uniswap
โทเค็นของ Uniswaps หรือ UNI เป็นโทเค็นที่อยู่ภายใต้การดูแลของ UniSwap ซึ่งได้ให้สิทธิ์แก่ผู้ถือโทเค็นสามารถลงคะแนนเสียงเกี่ยวกับการพัฒนาใหม่ ๆ และการเปลี่ยนแปลงในแพลตฟอร์มรวมถึงวิธีการแจกจ่ายโทเค็นที่สร้างใหม่ให้กับชุมชนและนักพัฒนาตลอดจนการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างค่าธรรมเนียม
โทเค็น UNI ถูกสร้างขึ้นครั้งแรกในเดือนกันยายนปี 2020 เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้ใช้เสียเปรียบคู่แข่งอย่าง DEX SushiSwap หนึ่งเดือนก่อนที่โทเค็น UNI จะเปิดตัว SushiSwap ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของ Uniswap ได้กระตุ้นให้ผู้ใช้จาก Uniswap อนุญาตให้ SushiSwap จัดสรรเงินทุนของพวกเขาไปยังแพลตฟอร์มใหม่โดยให้รางวัลเป็นโทเค็น SUSHI นี่เป็นโทเค็นรูปแบบใหม่ที่ให้สิทธิ์การกำกับดูแลผู้ใช้ผ่านโปรโตคอลใหม่ ตลอดจนการจัดสัดส่วนของค่าธรรมเนียมธุรกรรมทั้งหมดที่จ่ายให้กับแพลตฟอร์ม
Uniswap ตอบสนองด้วยการสร้างโทเค็น UNI 1 พันล้านเหรียญและตัดสินใจที่จะแจก 150 ล้านเหรียญให้กับทุกคนที่เคยใช้แพลตฟอร์มนี้ แต่ละคนได้รับโทเค็น 400 UNI ซึ่งในเวลานั้นมีมูลค่ามากกว่า 1,000 ดอลลาร์
____________________
📌ติดตามพวกเราได้ที่
👉 Website: https://www.blockspaper.com/th/
👉 Telegram: https://t.me/blockspaper_th
👉 Community: https://www.facebook.com/groups/blockspaper
👉 Fanpage: https://www.facebook.com/blockspaper